Đau dây thần kinh hông là một chứng bệnh do nhiều nguyên nhân cơ năng và thực thể gây ra: nhiễm khuẩn, nhiễm độc chì, lạnh, thoái hóa cột sống, lồi đĩa đệm, khối u…

Đau dây thần kinh hông được miêu tả trong phạm vi chứng tý của y học cổ truyền.

Cần chẩn đoán nguyên nhân bằng các phương pháp của y học hiện đại, khả năng điều trị của các phương pháp chữa bệnh y học cổ truyền tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra chứng đau dây thần kinh hông: do nguyên nhân cơ năng phục hồi tốt; do nguyên nhân thực thể thường kết quả ít, cần phải gửi đi các chuyên khoa để chữa (lao, lồi đĩa đệm, khố u)
Các trường hợp đau dây thần kinh hông do mốt số nguyên nhân khác nhau mà phương pháp chữa bệnh của y học cổ truyền thu được kết quả tốt.

1. >Đau dây thần kinh hông do lạnh: trúng phong hàn ở kinh lạc: đi lại khó khăn, chưa teo cơ, sợ lạnh, rêu lưỡi trắng, mạch phù.
   Phương pháp chữa: Khu phong tán hàn, hành khí hoạt huyết (hoạt lạc)
   Bài thuốc 1 : Rễ lá lốt 12g, Thiên niên kiện 12g, Cẩu tích 16 g, Quế chi 8g, Ngãi cứu 8g, Chỉ xác 8g, Trần bì 8g, Ngưu tất 12g, Xuyên khung 12g
   Sắc uống, ngày 1 thang.
   Bài thuốc 2: Độc hoạt 12g, Phòng phong 8g, Uy linh tiên 12g, Đan sâm 12g, Tang ký sanh 12g, Quế chi 8g, Tế tân 8g, Chỉ xác 8g, Trần bì 8g, Ngưu tất 12g, Xuyên khung 12g.
   Sắc uống, ngày 1 thang.
   Châm cứu: Châm các huyệt Đại trường du, Trật biên, Hoàn khiêu, Thừa phù, Ủy trung, Thừa sơn, Dương lăng tuyền, Giải khê, Côn lôn…

2. Đau dây thần kinh hông do thoái hóa cột sống: Y học cổ truyền cho rằng do Phong hàn thấp tý.
   Triệu chứng: đau vùng thắt lưng cùng lan xuống chân theo dọc đường đi của dây hông, teo cơ: bệnh kéo dài, dễ tái phát, thường kèm theo triệu chứng toàn thân: ăn kém, ngủ ít, mạch nhu hoãn, trầm nhược, …
   Phương pháp chữa: Khu phong, tán hàn, trừ thấp, hoạt huyết, bổ can thận, Nếu teo cơ phải bổ khí huyết.
   Bài thuốc 1: Thục địa 12g, Cẩu tích 12g, Tục đoạn 12g, Tang ký sanh 16g, Ngưu tất 12g, Đảng sâm 12g, Ý dĩ 12g, Bạch truật 12, Hoài sơn 12, Tỳ giải 12, Hà thủ ô 12g.
   Sắc uống, ngày 1 thang.
   Bài thuốc 2: Độc hoạt tang ký sanh gia giảm: Độc hoạt 12g, phòng phong 8g, Tang ký sanh 12g, Tế tân 6g, Quế chi 6g, Ngưu tất 12g, Đỗ trọng 8g, Đảng sâm 12g, Phục linh 12g, Cam thảo 8g, Bạch thược 12g, Đương quy 12g, Thục địa 12g, Đại táo 12g.
   Sắc uống, ngày 1 thang.
   Bài thuốc 3: Ý dĩ nhân thang: Ý dĩ 16g, Thương truật 8g, Khương hoạt 8g, Quế chi 8g, Độc hoạt 8g, Sanh cương 4g, Cam thảo 6g, Đại táo 12, Đỗ trọng 8g, Phụ tử chế 8g.
   Sắc uống, ngày 1 thang
   Bài thuốc 4: Bổ thận thang gia giảm: Thục địa 12g, Đỗ trọng 12g, Tang ký sanh 16g, Cẩu tích 16g, Bổ cốt chỉ 8g, Thố ty tử 8g, Tục đoạn 12g, Khương hoạt 8, Phòng kỷ 12g, Kỷ tử 12g, Độc hoạt 8g, Thương truật 8g.
   Sắc uống, ngày một thang. Khi hết đau ngâm rượu 2 lít một thang; ngày uống 40ml chia 2 lần uống, thời gian từ 3-6 tháng.
3. KINH NGHIỆM ĐIỀU TRỊ: Kinh nghiệm điều trị đau dây thần kinh hông rất nhiều, xin kể 1 trường hợp mà tui cứ nhớ mãi, nhiều lúc bạn tôi gặp lại vừa nhắc vừa trách tôi. Đó và năm 2012, cách đây 10 năm (Thời điểm viết bài này là 1/12/2022). Bạn tôi tên Nhân, là kỹ sư của VNPT, anh ấy thương xuyên đi công tác miền tây, bạn bè miền tây nhiều, nhậu rượu bia đều dùng tốt. Một lần bạn tôi gọi điện cho tôi trong giờ nghỉ trưa của tôi (12h-13h30) và kết quả là tốt đang ngủ trưa, không có nghe máy, đến tầm 3h chiều tôi mới gọi là thì bạn tôi trách là đang cấp cứu mà gọi thầy thuốc không được. Chuyện là bạn tôi năm ấy cũng gần 30 tuổi, bị đau ngay hông sườn phải rất nặng, đau dữ dội và rất hoang mang, bạn tôi nhập viện Bưu Điện và làm tất cả các cận lâm sàng cần thiết, kế quả là không bị vấn đề gì, các chỉ số đều tốt, mà đau thì cứ đau. Sau đó tôi kêu bạn tôi về và tôi bốc 1 thang thuốc hành khí hoạt huyết phá ứ. Kết quả là sau 1 thang thuốc hết đau đến bây giờ. Năm ấy bạn tôi do rượu bia nhiều nên bị can khí uất, mà bệnh mới phát, thể trạng khỏe mạnh, bệnh thược thực chứng nên nó cứ đau dữ dội, chẩn đoán đúng, cho thuốc đúng là hết ngay.
   Bạn thân mến, trên đây là những kinh nghiệm cá nhân tôi, bạn đọc không nên làm theo, vì chữa bệnh thì không ai giống ai đâu, không biết dùng thuốc, không có người phía sau hướng dẫn, lỡ dùng sai thì không ai giúp được.
   Bản thân tôi là người sống trong nhà thuốc bắc từ nhỏ tới lớn bệnh gì cũng uống thuốc bắc, đến khi lớn lên đi học xa gia đình, có bệnh dùng thuốc tây không hết, thập tử nhất sinh lại được ông ngoại cứu sống mới tin và học đông y 1 cách nghiêm túc, càng hành nghề càng thấy cái thâm thúy của đông y. Phải nói là dùng thuốc như dụng binh, thuốc có sẵn, bệnh đó phải dùng bài nào thì cùng 1 thầy, 2 học trò của thể đưa ra 2 phương thang khác nhau, đó là chuyện bình thường.